erenkeller

Ülkemizde bir dönemin çocuklar açısından popüler olmuş Susam Sokağı, 70’li yıllardan itibaren Amerika’da yayınlanmakta olan Sesame Street isimli eğitici çocuk televizyon dizisinin Türkçe’ye uyarlanmasıdır.



Türkiye’deki uyarlamada açılıştaki görüntülerde çocuklar varken bir de bakıyoruz harada koşan bir atın görüntüsüne yer verilmiştir.
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Dönemsel orijinal açılışlar:
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Sesame Street’in 1989 model Susam sokağı halinin ülke içinde uyandırdığı başarılardan önce bile program için Ankara’da oluşturulan setteki oyuncuların uyacakları kurallar ODTÜ’den psikolog ve sosyal psikolog onayı ile belirlenmekteydi ve hatta Türkçeciler konuya dahil edilmemelerini kendi kurultaylarında dile getirmişlerdir.

Sesame Street’in 1989 model Susam sokağına uyarlanırken aralara klasik sokağın insanları( aslı mahalle de olsun) dışında tuhaf videolarda eklenmiştir. Örneğin neredeyse hiçbir şekilde hazırlanmamış bir çocuğa çizim yaptırılırken çizimi yaptıran kadın neredeyse sürekli ya elinden tutmaktadır ya da eli ile direktif vermektedir veya J harfi anlatılırken geçirilen Jandarma kelimesinde uygun gri boyalı bir devlet marşı da çalmaktaydı ki bunlar akademideki Türkçe, psikoloji ve sosyal psikoloji ilkelerinin dönemsel(?) algılanış biçimlerini de yansıttığı düşünülebilecek unsurlardır. Çünkü bu programın hitap ettiği kitle olan çocuklara yaklaşırken çocuk veya çocuk karakterlilik, vantrilokluğu kendini geliştirebileceğin bir meslek değil soytarılık olarak tanımlamış kravatlı griciler tarafından önemsememişlerdir.

Sesame Street’teki büyük turuncu kuşun ismi Büyük Kuş’tur, Türkiye’deki uyarlamada büyük sarı civciv turuncu olmuştur, aynı mor Phantomun kızıllaştırılması gibi, ve ismi de Minik Kuş olmuştur. Asıl olana karşı biraz hiciv eklenmiş olması, Fringe ve Seinfeld dizilerinin basit bir kopyasından ibaret dizilerinin başında yer alan Avrupa Yakası isimli dizinin* senaristi Gürsel Birsel’in Volkan karakterine annesinin bu lakapla hitap etmesini sağlamış olabilir.

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

* Avrupa Yakası’ndaki Aslı karakterinin yemek yapamaması ve Selin karakterinin tikiliğinin iticiliğinin aslının yer aldığı Rachel karakterinin anlamı olan Friends dizisi ile Avrupa Yakası arasındaki örneklerden sadece birisi:
Orijinal olan: [Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Türkiye uyarlaması:[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Sesame Street’teki Büyük Kuş gibi kuklalar ise diziden daha eski, The Muppets televizyon dizisi ile ilişkili olarak dizi için oluşturulmuştur ve bunlar arasında bilinen en eski örnek Kermit’tir.


Örneğin Grover’in Kermit’e kulaklık satmasına dair
Orijinal video:[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]
Türkiye uyarlaması:[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Şahan’ın skeçlerine benzer şekilde muhabir Kermit ile Pinokyo
Orijinal video:[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Türkiye uyarlaması:[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Türkiye’deki uyarlamada dikkat çeken ilk şey oyuncuların tiyatrocuyuz biz şeklindeki oyunlarıdır. Herhalde bu yüzden kuklalar dışında bir şey hatırlamıyordum.

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Orijinalde bu durum daha niteliklidir:
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Türkiye'deki uyarlamaya dair videoda Edi Büdü’yü korkutmaya çalışmıştır. Friends dizisindeki Joey ve Chandler’e de benzetilen(Denizanası tarafından sokulan Monica ile yaşananlardan ötürü Joey, Chandler’i korkutmuştur ve başka bir bölümde Joey Ross’a tüm gün tek uğraşının Chandler’i telefonda bir kez taciz etmek olduğunu göstermişti.) Ernie ve Bert* (Edi ve Büdü)’in yer aldığı, Edi’nin Büdü’yü korkutma sahnesinin orijinali:
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Güvercinlere olan ilgisi ile tanınan Bert’in gülüşü Friends dizisindeki Janice karakterinin gülüşünü şekillendirmiş olabilir. Seinfeld dizisindeki Elmer Fudd’ın gülüşü gibi gülen karaktere bir göndermede yapılmış olabilir.
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Videoda çocuklar Amerikan itfaiye araçlarının yer aldığı istasyona ‘’ şimdi okulluk ‘’* diye gidiyorlar. Bu videonun orijinali:
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

*[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Bu kuklalar ise bize 99 ile 02 arasındaki dönemi hatırlatmaktadır.

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

Pamuk nine varsa pamuk dede de vardır veya Halaçoğlu hocamızın dediği gibi tonton dedeler de vardır, onlar tonton nineler gibi o da kedi bu da kedi diye tanımlamazlar. Onlar o da aynı bu da aynı diye dil, arkeolojik bulguları benzeştirirler.
[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]