[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]
O zamanın ifadesiyle "Edebi ziyaret ve mülakatlar" şeklinde isimlendirilen bu edebiyat röportajları, gerçekten de, yazarın umduğu ve beklediği neticeyi verdi. Önce, 1916 da, birkaç tanesini "Servetifünun" ve "Türk Yurdu" mecmualarında neşrettiği bu mülakatları Ruşen Eşref, 1917 ve 1918 yıllarında daha programlı bir bütün olarak, o günlerin büyük gazetelerinden biri olan "Vakit" e aktardı. Gazetede belli aralıklarla çıkan bu konuşmalar edebiyat, sanat ve fikir dünyamızda kısa zamanda büyük çalkantılar, hatta gürültüler uyandırdı. Bu arada bu işin genç ve zeki düzenleyicisi de maksadına ulaşmış, kısa zamanda enikonu tanınmıştı. Öyle ki kendisiyle mülakat yapanlardan biri sonradan, yarı şaka yarı ciddi, "Davulu bizler çaldık, parsayı Ruşen topladı" tarzında nükteli bir söz söylemişti. Bu "Edebi ziyaret ve mülakatlar"ın gördüğü rağbet ve alaka üzerine Ruşen Eşref, yazıların "Vakit" te neşrolunup tamamlanmalarının üstünden çok geçmeden, onları hemen bir kitap haline getirdi ve 1918 yılında bastırdı. Kitap -bazı ufak tefek çıkartmalar ve düzeltmeler dışında - hep gazetede çıkmış olanlardan meydana gelmekteydi; adı da "Diyorlar ki..." idi.

'Diyorlar ki..." Türk edebiyatında kendi tarzının ilk örneği oldu: Buna, bir bakıma, son örneği demek de mümkündür. Çünkü ondan sonra onun kadar orijinal olanı, onun kadar alaka, çalkantı ve gürültü uyandıranı bir daha meydana getirilemedi. Gerçi "Diyorlar ki..." nin çıkışından bu yana geçen 50 şu kadar yıl içinde Ruşen Eşref'in açtığı yoldan daha pek çok kimseler geçtiler. Bunlar da zamanlarının tanınmış edib ve şairleriyle uzaktan yakından bu ilk denemeyi hatırlatan sayısız edebi röportajlar yaptılar. Bu röportajlardan bir kısmı da kitap haline getirildi. B u kitapların içinde uzaktan yakından adları "Diyorlar ki. .. " ye benzeyenler de vardı. Hiç şüphe yok ki bu çalışmalar da edebiyatımıza çok verimli ve faydalı oldu. Ancak hiç biri o ilk örnek kadar yankılar uyandırmadı. Gününün genç edebiyatçısı Ruşen Eşrefin "Diyorlar ki..." si daima bu sonrakilerden ayrı ve belirli bir kitap olarak kaldı. Öylesine ayrı ve belirli bir kitap olarak kaldı ki - eğer yanlış bir ifade kullanmıyorsak - bu eser adeta klasikleşti ve Cumhuriyetten sonra Türk edebiyatı tarihi konusunda eser meydana getirenlerin en çok başvurdukları ana kaynaklardan biri haline geldi. (Kitabın "Yazar ve Eser Hakkında" bölümünden...)


Ruşen Eşref Ünaydın - Diyorlar ki
Millî Eğitim Bakanlığı Kültür Yayınları, 1972

Tıpkıçekim PDF, ClearScan
13 MB, 373 Tek Sayfa

[Link'i Görebilmeniz İçin Kayıt Olunuz.! Kayıt OL]